Wie komt lezen in de Human Library, treft daar geen boeken aan maar mensen. Daarbij lees je verhalen die je in het dagelijkse leven niet zo snel zult horen, maar waar we allemaal wel nieuwsgierig naar zijn. Soms hebben we wel een idee, een vooroordeel of zelfs een afkeer van iets of iemand. Maar is dat wat wij ervan denken te weten wel de waarheid? Welk verhaal gaat er schuil achter de personages?

Marian Camphuis is teamleider annex programma-coördinator bij de bibliotheek Brummen/Twello. We spreken elkaar in de bibliotheek aan het Marktplein, waar binnen tientallen tassen met bestelde boeken staan te wachten op de lezers. Voor ons op tafel ligt ook een stapeltje, gelieerd aan het onderwerp waarover we spreken. “Ken je Grenzeloos Verliefd?” en op mijn ja, want ik ken het van tv, vervolgt Marian de connectie met het thema. “Dit is al een voorbeeld van vooroordeel. Mensen die een partner hebben gevonden in het buitenland krijgen vaak te horen ‘waar begin je aan’, ‘dat moet je niet doen’, ‘je wordt niet gelukkig’ tot zelfs ‘je moest mijn dochter zijn’ …”

“In het programma Grenzeloos Verliefd zie je het verhaal erachter en daar is Human Library ook op gestoeld.” Op tafel liggen nog een aantal boeken die tot de verbeelding spreken. Wat bijvoorbeeld te denken van het boek ‘Ma’ van Hugo Borst, ‘Mijn ware verhaal’ van Karin Bloemen maar ook minder bekende schrijfsters, zoals de Zweedse avonturier, ultrarunner, docent en schrijver Kristina Paltén. Zij loopt in 59 dagen 1840 kilometer, als vrouw alleen door Iran, een land onder de shariawet. Mooie voorbeelden van hoe we een inkijkje kunnen krijgen in de levens van mensen en de verhalen achter soms een enkel beeld.

“We zijn nu samen met Zodus, de gemeente en een aantal organisaties samen om ‘het jaar voor elkaar’ en ‘het jaar van respect’ samen te doen. Dan is de Human Library heel mooi om te organiseren. Dit doen we met lokale mensen, inwoners die wat te vertellen hebben. Dat hoeven echt niet allemaal spectaculaire verhalen te zijn!” Niet spectaculair, maar waar ben je dan naar op zoek? “Wij zijn op zoek naar levende boeken. De mensen die je tegenkomt in het dorp of in de supermarkt. Ieder mens heeft een verhaal. Anderzijds, hoeveel boeren kennen we en welke strijd leveren ze? Ook zij hebben een verhaal.”

De bibliotheek gaat op zoek naar zo’n zes tot acht mensen uit de gemeente Voorst, die hiervoor een ‘levend boek’ willen zijn. Het gaat om mensen met een persoonlijk verhaal dat zij graag willen delen met geïnteresseerden, omdat het anderen kan interesseren of aanzet tot nadenken. De Human Library past goed in het thema ‘Het Jaar van Elkaar’, het is laagdrempelig, het geeft een reëel beeld en haalt vooroordelen weg. Onwetendheid maakt plaats voor respect. “Je kijkt zo gauw naar de buitenkant, maar welke verhaal zit erachter? Als je begrip hebt voor elkaar, heb je ook meer respect”

Maar hoe gaat dat 26 mei in z’n werk? Marian legt het haarfijn uit. “Je hebt levende boeken, die komen op de website van Human Library en de bibliotheek te staan. Mensen kunnen zich inschrijven voor een gesprek met een boek. Het gesprek duurt 20 minuten en je kan het verlengen met 10 minuten. De gesprekken gaan online via Zoom, dat is een heel publieksvriendelijke systeem. Deelnemers melden zich aan met een emailadres en krijgen de link toegestuurd.” En eenmaal aangemeld en ingelogd? “Als je om 20.00 uur inlogt, heb je eerst een gezamenlijke bijeenkomst met een welkomstwoord van mij waarna we de mensen gaan koppelen. Daarna zit je in een afgeschermde ‘kamer’ via Zoom. Na 20 minuten krijg je een signaal en kan je kiezen wat je wilt doen. De avond wordt uiteindelijk gezamenlijk afgesloten.”

Iemand van buitenlandse afkomst, een transgender, mantelzorger of aanhanger van een spraakmakende politieke partij. De diversiteit aan boeken is oneindig groot en dat allemaal vanuit je eigen luie stoel thuis. “Je zit gewoon in je eigen huiskamer met iemand die je totaal niet kent. Maar je weet met wie je gaat spreken en waarover het gesprek gaat. Dus je weet de achtergrond maar door het gesprek – het lezen – ga je de persoon – het boek – pas echt goed kennen.” En moeten we verder nog niets weten? “Er zijn regels, zoals elkaar uit laten praten, respect voor elkaar …”

Uiteraard is er de wens, dat de Human Library ‘straks’ weer live gaat plaatsvinden in de bibliotheek, waardoor meer mensen elkaar kunnen ontmoeten en de beleving nog meer bijzonder gaat worden.

Wie meer wil weten over de Human Library kan terecht op https://www.thehumanlibrary.nl/ of https://www.bibliotheekbrummenvoorst.nl/ en kan ook contact opnemen met Marian Camphuis via m.camphuis@bibliotheekbrummenvoorst.nl