VOORST/ZUTPHEN- Stichting Bosnodig in Voorst heeft de Anne Flokstraschool voor voortgezet speciaal onderwijs uit Zutphen geholpen bij het behalen van de eerste prijs voor het Binnenstebuitenbos. Met het winnen krijgt de school een geldprijs om op het schoolplein een voedselbos te gaan aanleggen. De challenge 'Duurzaamheid in het onderwijs’ was uitgeschreven door onder andere het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap.
Nadat leerlingen en docenten een aantal keer bij Bosnodig waren geweest voor een lessenreeks, borrelde het idee op om zelf een voedselbos op het schoolplein te maken. Een idee waar Bosnodig graag bij hielp. Er waren een aantal sessies in het voedselbos van Bosnodig en vervolgens ook op school. Daar kwamen de ideeën en de wensen van de kinderen vanzelf.
“Deze erkenning, duurzaamste onderwijs van Nederland, is voor ons educatieteam de kers op de taart en hopelijk een aanmoediging voor anderen om voedselbossen te combineren met onderwijs en mens en natuur (weer) te verbinden met elkaar,’ aldus Heleen Eshuis, initiatiefneemster van Bosnodig. “Wij zijn supertrots op het docententeam en wensen de leerlingen prachtige avonturen toe in het Binnenstebuitenbos,”
Onderwijs met hoofd, hart en handen
Bosnodig biedt onderwijs waarbij ontdekken, beleven en verwonderen centraal staat.
De afgelopen twee jaar zijn scholen van De Onderwijsspecialisten wekelijks bij Stichting Bosnodig op bezoek geweest, zowel van het basisonderwijs als het voortgezet onderwijs. De leerlingen van deze scholen hebben extra ondersteuning nodig; omdat ze moeilijk leren, een lichamelijke of meervoudige beperking hebben, chronisch ziek zijn of extra begeleiding nodig hebben bij hun gedrag.
Voor elke schoolklas stond een bepaald thema centraal, zoals insecten, lifestyle of bomen. Elk thema bestaat uit vier lessen, waar biodiversiteit en bodem altijd bij worden meegenomen. Lifestyle en voedsel bleken de meest favoriete thema’s. Na een lessenreeks zijn de kinderen echte Bosambassadeurs van Bosnodig.
“We zijn ontdekkingsreizigers en gaan op avontuur,” aldus een leerling.
De leerlingen genoten zichtbaar van het bessen plukken. Het proeven en ontdekken van de diversiteit aan smaken is een beleving op zich. Veel leerlingen voelen weerstand en moeten echt gestimuleerd worden om buiten hun comfortzone te gaan. De zwarte bes was minder favoriet, maar de braam bleek veruit het lekkerst en het zoetst. Ook de brandnetelchips waren een regelrechte hit.
Belangrijk bij Bosnodig is dat leerlingen letterlijk ervaren welke plek ze innemen op de aarde. Zo was een leerling afgelopen week in korte broek gekomen en de lange aren van het graan kriebelden aan z’n benen. Hij vond dat niet prettig en riep: “De hele natuur hier moet weg!” Als je dan het gesprek aangaat en vraagt waar hij dan het voedsel vandaan haalt, is “Uit de winkel,” het antwoord. En als je dan doorvraagt waar de winkel het vandaan haalt, blijft het stil. Toen bleek dat de aren graan bevatten waar je brood mee maakt zag je hem denken.
Vier hectare groot klaslokaal
Op het terrein van Bosnodig is onder andere een voedselbos in wording van 1,6 hectare, een grote ecologische moestuin en veel plekken voor insecten. Dat maakt samen een klaslokaal van maar liefst vier hectare. Bosnodig werkt volgens drie pijlers; meer biodiversiteit creëren, natuureducatie en sociale cohesie.
De initiator, Heleen Eshuis, komt uit het onderwijs. Na een aantal jaren lesgeven is ze gestart met de aanleg van groene buitenspeelplekken voor kinderen en heeft ze veel docenten getraind. Met een groot hart voor groen en kinderen en een grote zorg voor de toekomst is ze Bosnodig gestart.
“De afstand tot natuur is groot en wordt steeds groter, dat baart grote zorgen” merkt Heleen op. “Het idee dat je de natuur niet nodig hebt is verontrustend. We moeten waakzaam zijn. Het valt mensen nauwelijks op dat het stil is buiten, geen kinderen op straat, geen koekoek in de boom.
Buitenonderwijs en buitenspelen is super belangrijk voor kinderen. Ze leren samenwerken en risico’s nemen, wat bijdraagt aan meer zelfvertrouwen. Elke dag is het anders.”
Komend schooljaar
Heleen gaat met Bosnodig komend schooljaar de verdieping in; ze wil onder andere de Rechten van de Natuur zichtbaar maken en recepten met ‘voedsel van de toekomst’ maken voor onderwijs.
Dit project voor De Onderwijsspecialisten werd mogelijk gemaakt door het Cultuurfonds. Daarnaast is de Fred Foundation een belangrijke educatieve partner. En maakt LEADER IJsselvallei het ‘voedsel van de toekomst’ mede mogelijk.
woensdag 16 juli 2025