Je moet het leven nemen zoals het valt

Twello- Toen hij de leeftijd van bijna 80 jaar had bereikt, noemde Martinus Ooms dat zelf ‘hartstikke oud’. En al kwamen de dingen met wat meer moeite tot stand, op tijd werd niet bespaard. De voormalig onderwijzer, hoboïst, politicus en dichter leefde een rijk leven en bleef daardoor bij de tijd en jong van geest. Een hoofd vol ideeën, een tafel vol plannen en wanden vol historie. Zo liet de woordkunstenaar van het dialect de wereld achter zich toen hij op zaterdagavond 20 november 2021 onverwacht overleed.

Je moet het leven nemen zoals het valt’. Het zijn de woorden van Martinus Ooms die zoveel zeggend zijn over de wijze waarop hij de wereld en zijn leven aanschouwde. De dankbaarheid voor vrijwel alles waar hij deelgenoot van was, de wijsheden en ervaringen welke in het leven werden aangereikt met die kenmerkende bescheidenheid om de dingen niet groter te maken dan ze zijn. ‘Tinus van ’t Slyck’, dat je uitspreekt als ‘ut Sliek’, waarvan hij eens zei ‘ik had het anders moeten spellen, namelijk met s l i e k, dan had niemand het fout gezegd, want nu zegt iedereen het slijk’. Zijn pseudoniem werd een begrip in de gemeente Voorst en ver daarbuiten en we konden genieten van vele gedichtenbundels in het dialect.

Gedichten bi Gelègenheid

Zijn laatste boekje is gedateerd 16 december 2020, ter gelegenheid van zijn 80e verjaardag. ‘Gedichten bi Gelègenheid’, een bundel met een 25-tal werken waarbij Martinus beschrijft dat de manuscripten in een plakboek bewaard zijn gebleven. Hoewel bij de tijd en begaan met alles dat de wereld beweegt, was de computer geen optie om te gebruiken bij het schrijven. En niet omdat het digitale tijdperk aan hem voorbij ging, integendeel. Martinus zag er de voordelen van maar deze modernismen waren voor hem eenvoudigweg niet van toepassing, zo stelde hij. Een deel van het razende leven ging daardoor aan hem voorbij en er was meer controle op tijd. Zelf vertelde hij zeeën van tijd te hebben en ‘met de fiets is de gehele gemeente Voorst te bereiken’.

Zijn jongere jaren in een notendop

De roots van Martinus liggen in Twello, waar zijn vader een kolenzaak en brandstoffenhandel had. Doordat zijn broer de zaak overneemt, volgt Martinus de Mulo-opleiding en gaat in het onderwijs verder. Hij komt in Rotterdam terecht waar een groot tekort aan onderwijskrachten is. Een aantal jaren later neemt hij maar wat graag afscheid van de grote stad en verhuist naar een dorpsschooltje in Wanneperveen, waarbij het dialect aansluit bij dat van Twello. Hij voelt zich mede daardoor verbonden met zijn omgeving. In de avonduren studeert Martinus voort, maakt de stap naar het voortgezet onderwijs en komt in Wageningen terecht om aan een MAVO les te geven.

Het wonen en werken op de Wageningse Berg wordt na enige tijd verruild voor een functie als gouverneur, waarbij hij vier jaren als begeleider en pedagogisch medewerker werkt en woont op een internaat in Culemborg. Hij geeft daar mede vorm aan de zgn. Middenschool, waarbij leerlingen na de basisschool een vervolgopleiding krijgen om zich te oriënteren op de latere beroepsopleiding. Martinus neemt zijn kennis en werk mee naar Franeker en vertrekt jaren later naar Apeldoorn, waar hij tot z’n vroegpensioen blijft werken.

De politicus Ooms

Martinus strijkt uiteindelijk neer in Teuge waar hij in een uit de 19e eeuw daterende monumentale boerderij gaat wonen. De woning geeft hij de naam ’t Slyck en zo ontstaat ook zijn pseudoniem ‘Tinus van ’t Slyck’. De vruchtbare grond in de gemeente Voorst laat Martinus groeien in de politiek. In die tijd fuseerden in de Voorster politiek de partijen GroenLinks, PvdA en D66. Tien jaren lang (2004 – 2014) is Martinus Ooms raadslid en is tot het laatst toe actief binnen de fractie PvdA GoenLinks en laatstgenoemde partij. Daarmee is hij ook een regelmatig aanwezige tijdens de gemeenteraadsvergaderingen. ‘Hij was ons geheugen en geweten’, ‘integer, bescheiden, lief en betrokken’ zijn de prachtige omschrijvingen door zijn fractie en partij.

De veelzijdige levenskunstenaar

De sociaal bewogen man uit Teuge had vele kwaliteiten welke hij graag voluit benutte maar ook inzette om het leven van anderen te verrijken. De levenskunstenaar Martinus Ooms was lid van de Kunstkring Voorst en een actief schrijver in het schrijverscafé. Ook was hij betrokken bij de Oudheidkundige Kring in de gemeente Voorst, welke hem ondersteunde in het publiceren van zijn eerste gedichtenbundels, aldus een interview eerder dit jaar t.g.v. het afscheid van burgemeester Jos Penninx. Muzikaal was Martinus ook en naast het beluisteren en analyseren van muziek, speelde hij onder meer vele jaren het bijzondere instrument de hobo. Een instrument dat hem feitelijk ook typeerde en daardoor goed bij hem paste. Uitzonderlijk, in harmonie met het orkest, maar toch opvallend vanwege de klankkleur. Opgaand in het geheel, maar zodra de hobo niet speelt, wordt het gemist.

Het Christelijk leven

Het Christelijk geloof heeft bij Martinus altijd een leidende rol in het leven gehad alsmede de keuzes qua werk. Hoewel hij van mening was, dat je kinderen naar een omgeving moet sturen die bij hun past, waar dezelfde regels en opvattingen gelden, was er voor hem zelf in het verleden geen kans op een anders soortige school, ingegeven door zijn ouders. Het lag volgens hem zelf dan ook voor de hand om ook als leerkracht trouw te blijven aan het Christelijk onderwijs.

Gelijke behandeling

Martinus was ook lid van vakbond CNV en prees de inspanningen welke er in het verleden zijn verricht voor gelijke behandeling van mensen in het onderwijs. Het was de tijd waarin homo’s in de Christelijke kringen niet overal les mochten geven en waar de vakbond van mening was, dat seksuele geaardheid geen verschil zou moeten maken. Een belangrijk issue voor Martinus, want er is nooit sprake geweest van een vrouw aan zijn zijde. Martinus ontdekte in de loop van zijn leven dat hij homo was, maar vertelde nooit de vrijheid te hebben gehad om een partner te zoeken. ‘Al vond ik niet dat ik slechter was of dat ik geen homo mocht zijn’ aldus Martinus tijdens een eerder gesprek.

Een rijk gevuld leven

Het leven van Martinus Ooms alias Tinus van ’t Slyck is niet in één artikel samen te vatten, al horen we hem bij wijze van spreken zeggen ‘doe niet zoveel moeite, ik ben maar een gewoon mens’. Deze man laat een schat aan kunsten en herinneringen achter, welke mogelijk kunnen worden opgepakt door zijn diverse vakgenoten; schrijvers, kunstenaars of wellicht zelfs de politici. Maar het is fijn om te weten, dat Martinus een rijk gevuld leven heeft gehad, waarbij hij heel tevreden was met alles van toen en nu. Niet omdat wij het zo zouden willen, maar omdat hij het zelf zo heeft beschreven en verteld.

woensdag 1 december 2021

Deel dit bericht