Gemeente Voorst faalt jammerlijk bij ontwikkeling Fliertdal

Voorst- Het Fliertdal is een beekdal ten zuiden en oosten van Twello dat al in de vroege Middeleeuwen wordt beschreven. Tot circa 1940 had het Fliertdal een kleinschalige, besloten inrichting. Langs de beek lagen natte hooilanden, op de hogere gronden boerderijen en dorpen, en daartussen lagen weidegronden, omzoomd door heggen. Net als op veel andere plekken in Nederland is dit landschap na de 2e Wereldoorlog drastisch veranderd door ontwikkelingen in de landbouw.

De Fliert werd gereduceerd tot een greppel, het water raakte vervuild met meststoffen, de beslotenheid maakte plaats voor grootschaligheid. Vanwege de nadelige gevolgen van dergelijke ingrepen voor natuur, landschap en waterhuishouding is sinds 2000 het beleid van provincies en waterschappen gericht op het herstel van beekdalen. In dat kader is in 2005 de Fliert door provincie Gelderland benoemd als ecologische verbindingszone binnen een grotere ecologische hoofdstructuur en door toenmalig waterschap Veluwe als waterlichaam voor de Europese Kaderrichtlijn Water, gericht op terugkeer van Winde en Kamsalamander.

Figuur 1 Het laaggelegen Flierdal, ten (zuid)oosten van Twello

Hoge ambities gemeente

In 2007 neemt gemeente Voorst het voortouw in de ontwikkeling van het Fliertdal. Deze kan worden gefinancierd uit de exploitatie van de aangrenzende woningbouwlocatie De Schaker, aangevuld met bijdragen van waterschap en provincie. In 2009 worden het Landschapsplan Fliertdal en Masterplan De Schaker vastgesteld. In het Flierdal krijgen ecologie en water voorrang. Het beekdal gaat vernatten, de oevers van de Fliert worden ecologisch ingericht en beheerd, er komen moerasachtige zones langs de beek, kleinschalige hakhoutbosjes, kleine vochtige hooilandjes, veeteelt in het centrale deel van het dal, heggen en hakhoutwallen tussen de kavels. Er is ruimte voor recreatief medegebruik in de vorm van wandelpaden. In 2011 geeft de gemeente aan in het Fliertdal minimaal 8,61 ha nieuwe natuur en landschap te zullen realiseren en een fonds in te stellen met een startbedrag van €100.000 voor kleinschalige ontwikkeling, beheer en onderhoud van natuur en landschapselementen.

Fietspad in plaats van landschapsontwikkeling

Van de ambities komt weinig terecht. Geen houtwallen, geen hooilandjes, geen wandelpaden, geen natuurlijke Fliert. Er heeft sinds 2007 wat kleinschalige natuurontwikkeling plaatsgevonden -veelal door anderen dan de gemeente- maar het gebied wordt nog steeds gekenmerkt door grootschalige landbouw en de troosteloze Fliert en is verder onder druk komen te staan door De Schaker. Wel heeft de gemeente tussen 2016 en 2018 een strook van 15 meter grond langs de Fliert aangekocht, tussen de Voordersteeg en de Vermeersweg. In 2018 koopt Waterschap Vallei en Veluwe daarvan 12 meter van de gemeente voor de herinrichting van de Fliert. Dat wordt nu uitgevoerd, betaald door provincie Gelderland. Op de andere 3 meter wil de gemeente een betonnen fietspad aanleggen. Als omwonenden dat eind 2019 op een bijeenkomst van gemeente en waterschap te horen krijgen, trekken ze aan de bel. Ten eerste vinden de bewoners een fietspad overbodig, fietsers kunnen immers al gebruik maken van 3 verbindingen tussen de Voordersteeg en de Vermeersweg, waarvan 1 op ongeveer 200 meter van het geplande fietspad. Ten tweede vinden ze een fietspad conflicteren met de natuurdoelstellingen voor het Fliertdal.

Gemeente drukt vergunning door

De betrokken ambtenaren en de verantwoordelijke wethouder houden echter vast aan het idee van een fietspad. In maart 2020 publiceert gemeente Voorst de aanvraag voor een omgevingsvergunning voor de aanleg van het fietspad. Tegen de omgevingsvergunning worden 32 zienswijzen ingediend. Desondanks verleent het college van B&W in december 2020 de vergunning, wat inhoudt dat de omwonenden nu een bezwarenprocedure gaan starten. De belangrijkste argumenten van de gemeente zijn dat de aanleg van het fietspad is vastgelegd in bestemmingsplan De Schaker en dat de aanleg van het fietspad noodzakelijk was om de ecologische zone te realiseren.

Het zijn onzin argumenten. In het Landschapsplan Fliertdal wordt ingezet op wandelpaden; fietspaden worden nadrukkelijk uitgesloten. In het daarop aansluitende Masterplan De Schaker wordt nergens gesproken over een fietspad. Bestemmingsplan De Schaker heeft alleen betrekking op de nieuwbouwlocatie. Het fietspad valt onder bestemmingsplan Buitengebied. Het College had dus geen rechtvaardiging voor het aankopen van grond voor een fietspad. De Raad is op dit punt ook onjuist geïnformeerd. In 2017 krijgt zij in een rondetafel gesprek te horen dat het fietspad “een co-schap is tussen gemeente en waterschap, waarbij het waterschap het merendeel van de kosten voor zijn rekening neemt”. Voor het waterschap is het fietspad echter niet belangrijk, aldus Waterschap Vallei en Veluwe. Dat is ook besproken met de gemeente, al in 2016.

Bewoners worden niet serieus genomen

Omdat zowel door ambtenaren als door de wethouder in gesprekken en mails eerder werd verwezen naar bestemmingsplan De Schaker hebben zo’n 50 omwonenden in augustus 2020 in een brief aan het college laten weten dat dit in strijd is met de Wet op de Ruimtelijke Ordening. Zij hebben het College gevraagd om het vastgestelde beleid uit te voeren en meer in te zetten op natuurontwikkeling in het Fliertdal. Ze hebben ook hun hulp aangeboden om natuur te realiseren en te beheren. Er is geen reactie gekomen. Het lijkt erop dat het college de brief niet eens heeft besproken.

De betrokken bewoners zijn teleurgesteld, boos en verontwaardigd. Er is geen formele reactie van het College, de zienswijzen worden ambtelijk afgedaan. Er wordt niet ingegaan op het formele bezwaar dat het fietspad ingaat tegen het vigerend beleid. Er is niet goed gekeken naar dat beleid en er wordt verwezen naar een bestemmingsplan dat niet relevant is. Bewoners worden niet serieus genomen, de raad wordt onjuist geïnformeerd, er worden oneigenlijke argumenten gebruikt. De opbrengsten uit de exploitatie van De Schaker zijn niet besteed aan de landschappelijke ontwikkeling van het Fliertdal. De conclusie is dat de gemeente jammerlijk faalt bij het realiseren van de ambities. De daarvoor verantwoordelijke wethouder wil er wel een fietspad doorheen drukken. Voor het landschap en voor omwonenden heeft het geen meerwaarde, maar het is wel de opmaat naar een snelfietsroute van Deventer naar Bussloo.

woensdag 30 december 2020

Deel dit bericht