Een pamflet met de titel ‘Klaaglied van de bakker’ prijkt aan de winkelruit zodat niemand om de boodschap heen kan. Het is een korte samenvatting van al hetgeen Mark tegenaan loopt in zijn onderneming en de regelingen van korte of langere tijd geleden. Doekjes voor het bloeden, regelingen voor de schijn en bizarre tegenstellingen zetten de ondernemer bijna schaakmat. Zelfs als hij zou willen stoppen zijn de gevolgen desastreus en niet te overzien. Hoewel zo’n beetje met de rug tegen de muur wil Mark toch vooral, dat dit artikel geen ‘zielig verhaal’ wordt. Want de bakker is nog vol levenslust en zoekt naar oplossingen.

De stijgende kosten
We zitten op het kantoor van Mark met de geur van een straffe bak koffie en een ovenheerlijk koekje uit de bakkerij. De eigenaar van de nog enige ambachtelijke bakkerij in Twello heeft het gesprek flink voorbereid. Op aan A4tje staan alle knelpunten samengevat. De grondstoffen zijn extreem duurder geworden, tarwe met circa 100% maar ook bijvoorbeeld de roomboter en slagroom. Het energiecontract is afgelopen, de kosten stijgen van 30.000 naar 100.000 euro op jaarbasis. Maar ook verpakkingsmateriaal en wat te denken van de inflatie in het algemeen. Hoewel hij zijn personeel graag betaalt, is een stijging van de loonkosten met 10% / 30.000 euro een flinke uitgave.

‘Ik moet het verdienen met broden van een paar euro’
Mark Schut: “De totale kosten gaan het komende jaar met 150.000 euro stijgen! Ik moet het verdienen met broden van een paar euro! Wat ik bedoel is dat ik geen bedrijf heb waar ik ineens heel veel extra kan produceren, kan werken aan enorme schaalvergroting of flinke extra marges kan draaien.” De prijzen van zijn producten heeft Mark noodgedwongen moeten verhogen. “Daar heb ik flink van wakker gelegen want ik weet ook wat de gevolgen zijn, maar ik kán niet anders.” De verkoopprijzen zouden eigen nog hoger moeten zijn, maar dat ziet de bakker zelf niet zitten.

“Er zijn al klanten afgehaakt omdat ze de prijzen niet kunnen of willen betalen en dat is ook goed te merken in de winkel” aldus Mark. Maar op welke wijze blijkt dat dan vooral? “Aan het einde van de dag blijven er meer producten over. Dan passen we uiteraard de productie aan maar dan weet je ook dat je minder gaat verdienen. En als je dan een bepaald soort brood een keer niet hebt, zijn klanten ook nog ontevreden of boos.”

De zwemband van de overheid
De zogenaamde TEK regeling (tegemoetkoming energiekosten) van de overheid is voor In De Soete Suikerbol en heel veel andere bakkerijen een wassen neus en gaat zelfs aan de neus van velen voorbij. Mark Schut: “Ondernemers die minimaal 12.5 procent van hun omzet kwijt zijn aan energielasten komen voor de regeling in aanmerking. Voor mij en veel collega’s is dat als het gooien van een zwemband op drie kilometer afstand. We hebben namelijk jaren geleden flink geïnvesteerd in zuinige ovens en halen dus nooit die minimale grens!” De overheid roept dat ze helpt maar feitelijk is de hulp niet grijpbaar voor deze ondernemersgroep.

Zoals het veel ondernemers verging, waren het ook voor de bakkers turbulente jaren dankzij corona. Mark verloor 40% van de omzet maar is er oprecht trots op dat hij niemand heeft moeten ontslaan. De lonen werden doorbetaald door zijn financiële reserves aan te spreken. “Maar die reserves zijn een keer op en de bodem daarvan is nu in zicht.”

Mark zit klem in de situatie. Als hij zijn bedrijf voort blijft zetten stevent hij onherroepelijk af op een faillissement. De gevolgen daarvan zijn enorm en je kunt gerust stellen; dan heb je al die jaren voor niets gewerkt. Voordien de stekker uit het bedrijf trekken is echter ook geen oplossing. Door de wet- en regelgeving voor personeel zal hij de 22 personen een regeling moeten aanbieden. Die is echter niet meer te betalen door Mark en dus staat hij met de rug tegen de muur.

Het unieke winkelaanbod van Twello versoberd
Bakker Mark Schut luidt de noodklok maar hij is vast niet de enige ondernemer die er beroerd voor staat. Hoe gaat het bijvoorbeeld met de slager om de hoek? De groenteboer aan de andere kant van de straat? Twello is juist aantrekkelijk door het diverse winkelaanbod van karakteristieke ondernemers, unieke bedrijven die het winkelen in Twello zo kleurrijk maken. Een versobering van het winkelaanbod heeft ook een negatief effect op de overige winkeliers.

En de concurrent? Een vergelijking is er qua ambacht en kwaliteit niet te maken met de supermarkten en dat weet de kritische consument ook. “Maar ik kan niet zoals sommige aanbieders het brood bijna voor niets weg gaan geven omdat ik mijn verdiensten wel op andere producten pak. Ik verkoop brood en banket en dat is het, daarmee moet ik het verdienen.” Maar er zijn ook vraagtekens bij de wijze waarop de consument het geld uitgeeft. “Mensen geven bijvoorbeeld vele euro’s uit voor een bakje patat in het cafetaria. Dat is lekker en daar is niets mis mee, maar als je nagaat wat dat kost? Voor slechts een kleine maaltijd? Voor minder geld koop je brood waar je langer van eet, maar dat is dan te duur” aldus Mark.

De oplossing
Die is er niet een-twee-drie maar Mark stelt wel dat het zonder overheidssteun niet langer te doen is. “Die financiële steun vanuit de overheid is gewoon mogelijk, als je alleen al kijkt wat er van de energiekosten in de staatskas vloeit. Allemaal belastingen die jij en ik betalen! Heb je enig idee hoeveel belasting we met elkaar, keer op keer betalen over die ene zuur verdiende euro?” Frustraties en zorgen en hoewel Mark graag een positieve insteek geeft aan het interview ‘ik wil graag door en gá ook nog even door’, is zijn boodschap serieus. “Ik sta ermee op en ga ermee naar bed en de reden van dit interview is om mijn klanten te laten weten dat, wanneer morgen de winkeldeur is gesloten en de lampen uitblijven, ik er in ieder geval alles aan heb gedaan.”