Voorst- In de miezerregen klinkt vrijdagochtend net buiten de kom van Voorst eerst het Canadese en daarna het Engelse volkslied uit een bluetoothspeaker. Leerlingen van groep 7 en 8 van Kindcentrum De Wiekslag staan in een halve cirkel rond het Halifax-monument waar zojuist door twee van hen een krans is gelegd. De Wiekslag heeft het op 2 maart 2019 onthulde oorlogsmonument onlangs geadopteerd.
Na een minuut stilte en een applaus voor de zeven geallieerde bemanningsleden die op 2 maart 1943 omkwamen toen hun Halifax-bommenwerper type Mk II in een akker tegenover de gedenksteen neerstortte, planten de leerlingen klaprooszaden bij de gedenksteen en zeven gedenkbomen op de akker aan de Klarenbeekseweg. Daarmee eindigt de korte, maar zeker ook waardige ceremonie. Karin en Nico Smit, de kinderen van de vorig jaar overleden gedenksteen-initiatiefnemer Gerrit Smit, zijn zichtbaar onder de indruk van het eerbetoon.
Vuurbal aan de hemel
Op school had Nico voorafgaande aan de wandeling naar het oorlogsmonument eerst een boeiende powerpoint-presentatie gegeven waarnaar de leerlingen ademloos luisterden. Nico vertelde onder meer dat zijn destijds zevenjarige vader in de nacht van 1 op 2 maart 1943 een vuurbal aan de hemel had gezien. Dit bleek later de door een Duits gevechtsvliegtuig geraakte Halifax te zijn.
Piloot John Stenhouse wist nog net te voorkomen dat zijn brandende toestel op een aantal woningen in Voorst zou neerstorten. De onvermijdelijke crash vond even later plaats op genoemde akker.
De Britten John Stenhouse, Cyrill Avery, Alfred Beauchamp, Ronald Willmott, Amos Howe, John Duncan en de enige Canadees William Colangelo overleefden de klap en vuurzee niet. Zij werden uiteindelijk begraven op de gemeentelijke begraafplaats in Voorst.
Gemeente Voorst
In 2017 zag Gerrit Smit nabij de crashlocatie militairen onderzoek doen. Een korporaal vertelde hem dat zij zochten naar sporen van de in 1943 gecrashte Halifax. Voor Smit was dit aanleiding om naar de gemeente Voorst te stappen. Hij vond dat de zeven jong gestorven oorlogshelden het verdienden om voor altijd herinnerd te worden.
Twee jaar later, op 2 maart 2019, onthulde Smit en de toenmalige Voorster burgemeester Jos Penninx onder grote publieke belangstelling de gedenksteen. Daarop staan de namen en functies van de bemanningsleden, een afbeelding van hun toestel en de tekst ‘Zij gaven hun leven voor onze vrijheid’.
Westerbork
Nu is het oorlogsmonument dus geadopteerd door De Wiekslag. Meester Dennis van groep 7/8 vertelde dat zijn leerlingen de afgelopen weken al flink druk zijn geweest met het thema Tweede Wereldoorlog en ook met het Halifax-monument. Na de vakantie volgt een schoolreis naar Westerbork en dan doen de leerlingen nog veel meer kennis op over deze vreselijke episode in onze geschiedenis.
Op 4 mei tijdens de Nationale Dodenherdenking gaan Nico en Karin Smit, zoals elk jaar, weer bloemen leggen bij zowel de gedenksteen als op de begraafplaats bij de graven van de zeven ‘Voorster’ oorlogshelden.
woensdag 26 april 2023